Organizacje pożytku publicznego są to organizacje pozarządowe (stowarzyszenia i fundacje, a także spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością niedziałające w celu osiągnięcia zysku), które na podstawie Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (z 24 kwietnia 2003 r.) uzyskały w sądzie status pożytku publicznego.

Status organizacji pożytku publicznego mogą uzyskać także osoby prawe i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów Ustawy o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczpospolitej Polskiej, o stosunku państwa do innych kościołów oraz związków wyznaniowych oraz Ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (tzw. organizacje kościelne).
Mimo, że w większości przypadków mają zbliżone prawa, to organizacją pożytku publicznego nie mogą zostać spółdzielnie socjalne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.
Organizacje pożytku publicznego mają szereg szczególnych uprawnień oraz obowiązków w porównaniu do innych organizacji pozarządowych.
Co to jest status pożytku publicznego ?
Status organizacji pożytku publicznego (OPP) są to specjalne uprawnienia (i obowiązki), które na wniosek organizacji nadaje sąd. Status OPP mogą otrzymać organizacje pozarządowe, organizacje utworzone przez kościoły i związki wyznaniowe oraz spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością niedziałające w celu osiągnięcia zysku (art. 20 Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie).